بازخوانی قاعده «کل حادث مسبوق بقوة و مادّة تحملها» با تأکید بر دیدگاه استاد جوادی آملی

نویسندگان

چکیده

برهان «اثبات قوه و مادّه حامل آن برای حادث زمانی» از جمله براهینی است که فلاسفه در طول تاریخ در بحث‌های مقدماتی حرکت، به آن استناد می‌کنند. هرچند با نگاهی اجمالی به بیان‌های متداول از این برهان، وجود اشتراک لفظی واژه «امکان» در حد وسط استدلال رخ می‌نماید که این امر سبب اختلال در اعتبار برهان می‌شود. حل این مسئله بر اساس مبانی حکمت مشاء غیرممکن است؛ ولی اهمیت مطلب باعث شد متفکران اسلامی به خصوص پیروان مکتب حکمت متعالیه، با بازگرداندن آن به اشتراک معنوی و در نهایت توجیه مسئله با توجه به محتوای اصالت وجود و حرکت جوهری، به حل آن بپردازند؛ هرچند با نظر به آرای استاد جوادی آملی در این باره، اشکالات احتمالی دیگری در این برهان رخ می‌نماید. این مقاله با روشی توصیفی ـ تحلیلی درصدد رفع اشکالات موجود در مقدمات و در نهایت تثبیت برهان برآمده است.

کلیدواژه‌ها